TrosKompas

Freek Vonk

Capibara's

Knaagdieren in de Braziliaanse regio Pantanal hebben veel vijanden, zoals kaaimannen, jaguars en anaconda’s. Maar daar lijken capibara’s zich weinig van aan te trekken.

Capibara’s zijn de uit de kluiten gewassen familieleden van de cavia’s die wij hier kennen. Ze worden wereldwijd geliefd vanwege hun relaxte instinct en hun hoge aaibaarheidsfactor. Dat is opvallend, want je zou verwachten dat prooidieren in een om­geving vol vijanden juist heel schuw zouden zijn. Waarschijnlijk zijn capibara’s hun angst voor roofdieren verleerd toen hun verre voorouders, zo’n 40 miljoen jaar geleden, de oversteek vanuit Afrika naar Zuid-Amerika maakten. Die kwamen daardoor in een omgeving zonder natuurlijke vijanden terecht. Dat is ook meteen de reden dat capibara’s tegenwoordig de grootste knaagdieren ter wereld zijn: als er niemand op je jaagt, is er ook geen reden om als prooidier klein te blijven.

Gezellige dieren

In de loop van miljoenen jaren hebben Zuid-Amerikaanse roofdieren wel op capibara’s leren jagen, maar de grote knagers hebben hun zorgeloze leventjes nog niet afgeleerd. Dat is ook niet zo gek, want een capibara staat er nooit alleen voor. Capibara’s zijn gezellige en sociale groepsdieren die met tientallen soortgenoten samenleven. Daardoor staan er altijd wel meerdere paren ogen op de uitkijk. Het grootste mannetje is de baas van de groep, de rest van de groep bestaat uit vrouwtjes en ondergeschikte mannetjes die naar de leider moeten luisteren. Althans, dat zou die oude baas wel willen, maar die andere mannetjes doen toch vaak lekker waar ze zelf zin in hebben.

Gedeelde zorg

Je hebt een heel dorp nodig om een kind op te voeden, wordt weleens gezegd. Dat geldt letterlijk voor capibara’s. Alle vrouwtjes uit de groep krijgen hun jongen rond dezelfde tijd van het jaar en voeden die samen op. Baby-capibara’s drinken dus niet alleen melk bij hun eigen moeder, maar bij ieder vrouwtje! Geen ander knaagdier in de wereld heeft zo’n uitgebreide gedeelde broedzorg. Capibara’s zijn er voor elkaar en kunnen op elkaar rekenen, en dat maakt ze zo succesvol. Van dat sociale en zorgeloze capibara-leven kunnen wij mensen misschien wel een heleboel opsteken.

 

Beeld © Getty Images