Woestijnsprinkhaan

Ik loop over de savanne in Kenia en zie een groot insect in een struik, een woestijnsprinkhaan. Dit is een van de beste overlevers in de natuur!

De woestijnsprinkhaan is vrij groot, maar toch onopvallend door zijn vale kleur en rustige karakter. Schijn bedriegt. Woestijnsprinkhanen zorgen soms voor grote onrust in met name Oost-Afrika, vlak nadat er na een lange periode van droogte regen valt en de velden vol fris groen staan. Eens in de zoveel jaar vormen ze dan zulke gigantisch grote zwermen dat de lucht verduistert.

Een deken van miljarden sprinkhanen bedekt grasvlakten en akkers vol gewassen en vreet die binnen een mum van tijd kaal. Dan vliegt de horde door naar de volgende oase. Een klein deel van een gemiddelde zwerm eet per dag al zoveel als tien olifanten of 2.500 mensen. Bizar! En de zwermen duren niet één dag, maar houden lokaal weken tot maanden aan.

Twee gezichten
Het lijkt dus gek dat de woestijnsprinkhaan die ik hier zie alleen is. Geen wonder dat men vroeger dacht dat de solitaire vorm en de zwermvorm twee verschillende soorten sprinkhanen waren. Ze verschillen niet alleen in gedrag en fysiologie, maar ook in uiterlijk: een woestijnsprinkhaan in zijn zwermende fase is feller geel met zwart gekleurd.

In gebieden waar een tijd lang genoeg voedsel te vinden is komen steeds meer solitaire sprinkhanen. Ze leven een maand of drie en leggen eitjes. Die komen uit en de populatie groeit. Tot er eens in de zoveel jaar serieus voedseltekort voor ze dreigt, het worden er te veel.

En dan komt het: woestijnsprinkhanen die veel soortgenoten zien, ruiken en aanstoten gaan meer serotonine aanmaken. Wanneer dat hersenstofje een bepaald niveau bereikt gaat de knop om in hun collectieve kop: verkassen!

 

Beeld: Getty Images