TrosKompas

Freek Vonk

Hyena

In Zuid-Afrika word ik ’s nachts wakker van een soort gelach vlak bij mijn tent: hyena’s! Vaak onbegrepen dieren, maar ik ben dol op ze!

 

Gevlekte hyena’s zijn allesbehalve lijkenpikkers; het zijn serieuze jagers. Verreweg het meeste dat ze eten hebben ze netjes zelf neer- gehaald. Een individuele hyena kan een gnoe overmeesteren. Voor een een buffel - zo massief als een tank - werken ze samen. En van zo’n karkas blijft uiteindelijk niet veel over. Hyena’s vreten alles op, ook de botten. Binnen­in zit voedzaam, vettig merg en de botten leveren calcium en andere mineralen. Dat zijn zware maal­tijden en daar hebben gevlekte hyena’s ook het gebit naar. Hun buitenste snijtanden lijken net kleine hoektanden. Dubbele power dus om door vacht, vlees en spierlagen te dringen. Ze hebben massieve, kegelvormige kiezen en grote kaakspieren. Samen vormen die een effectieve breekhamer om bot te verpletteren. Hyena’s worden mét gebit geboren, met hoek- en snijtanden van meer dan een halve centimeter lang. Dat is uniek onder roofdieren.

Liegbeest

Gevlekte hyena’s staan bekend om hun bizarre geluiden, vooral hun geschater, dat bijna menselijk klinkt. Voor hen is er dan juist weinig te lachen. Ze laten het horen als ze bang of nerveus zijn, vooral rond een karkas waar de spanningen soms hoog oplopen. Niet alleen tussen dominante en ondergeschikte clanleden, maar ook tijdens een confrontatie met leeuwen, die vaak op het lawaai van tafelende hyena’s afkomen. Gevlekte hyena’s maken nog veel meer geluiden, die ze gebruiken om met elkaar te communiceren, bijvoorbeeld over de locatie van voedsel. Maar het is niet altijd eerlijke taal. Hyena’s blijken regelmatig te jokken. Ze laten hun clanleden dan bewust niet weten waar er nog voedsel verstopt ligt. Later komen ze stiekem alleen terug om het op te eten. Zeg eerlijk, klinkt dat niet een klein beetje herkenbaar?