TrosKompas

Freek Vonk

Blauwgeringde octopus

Ik ben aan het duiken bij de Westkust van Australië, en kom een achtarmig pareltje tegen. Hij ziet er prachtig uit, maar is levensgevaarlijk. Dit is namelijk de grote blauwgeringde octopus!

Grote blauwgeringde octopussen zijn misschien wel de schattigste zeebewoners die ik ooit heb gezien. Ondanks hun naam zijn ze namelijk vet klein. Ze worden niet groter dan tien centimeter en ze passen dus makkelijk in je handpalm. Cute! Toch wil je deze dieren nooit, maar dan ook nooit oppakken. Waarom? Met het gif uit een enkele beet kan dit diertje zo’n 26 mensen doden! Dat maakt deze kleine octopus een van de gevaarlijkste dieren ter wereld. Iets wat moeilijk voor te stellen is, als ik kijk hoe dit schatje met al zijn acht armen haastig over de zeebodem holt op zoek naar een verstopplek tussen de rotsen. Hoe komen ze aan zo’n venijnig gif? Grote blauwgeringde octopussen hebben een dealtje gesloten met een bacterie die leeft in hun speekselklieren. Zij zorgen voor een veilig onderkomen voor de bacterie en de bacterie maakt het gif waarmee deze octopussen hun prooien en vijanden verlammen. Dat is pas goed geregeld!

Kleurgoochelaar

Om de buitenwereld te laten weten dat met deze kleine octopussen niet te sollen valt, zijn grote blauwgeringde octopussen uitgerust met zo’n vijftig tot zestig schitterende blauwe ringen over hun hele lijf. Deze laten ze alleen zien als ze zich bedreigd voelen. Het is een duidelijk waarschuwingssignaal: Ik ben giftig! Raak me niet aan! En dat is dus geen loos dreigement... Binnen een fractie van een seconde zie ik het diertje voor mij van kleur verschieten. De blauwe ringen lichten op en verdwijnen net zo snel weer zodra de kust veilig is. Wow! Hoe doen ze dat? Nou, octopussen kunnen de vorm van de cellen in hun huid veranderen. Dan valt het licht anders op de speciale reflecterende eiwitten in hun huid die uiteindelijk bepalen welke kleur wij zien. Dat is een knap staaltje natuurkunde voor een vis die zelf kleurenblind is!

 

Beeld © Getty Images