TrosKompas

Freek Vonk

De helmspecht

Trrrrrr, trrrrrr. Mijn droom wordt ruw onderbroken door een luid getik. Dat kan er maar één zijn: een helmspecht!

Sinds ik op Kabalebo ben (West-Suriname), hoef ik geen wekker meer te zetten. Ik word elke dag wakker gemaakt door een gestreepte helmspecht naast mijn hutje. De drummers van het woud! Met hun ritmische geroffel sturen ze geheime boodschappen naar elkaar: gestreepte helmspecht hier! Ik ben op zoek naar een partner! Interesse? Kom vooral langs. Trrrrrrr. Elke spechtensoort heeft zo zijn eigen nummer. De een trommelt hard, lang en snel. De ander juist langzaam, laag en kort. Op deze manier laten ze aan elkaar weten wie ze zijn en wat hun territorium is. Ik probeer het geluid na te doen door met een pen op mijn nachtkastje te tikken. Het gaat niet, ik ben veel te langzaam. Spechten kunnen tot wel zeventien keer per seconde met hun snavel tegen een boomstam bonken. Zacht gaat dat er niet aan toe. Met een snelheid van wel 25 kilometer per uur rammen ze genadeloos hard in op het hout. Zit de snavel eenmaal tegen de stam, dan stopt de beweging abrupt. Het resultaat? Enorme schokgolven. Denk maar eens aan een auto die tegen een muur knalt, maar dan nog krachtiger. Zouden wij dit proberen, dan zijn we op slag dood. Onze hersenen verpletterd tot moes. Toch tikken spechten vrolijk door, zonder greintje koppijn. Hoe kan dat toch?

Ingebouwde airbags

Om een flinke hersenschudding te voorkomen, hebben deze trommelende timmermannen een paar slimme trucs ontwikkeld. Airbags, schokdempers en veiligheidsgordels: het zit allemaal ingebouwd in de flexibele schedel van deze gevleugelde bosbewoners. Dank, evolutie! Hun lange tong is trouwens ook erg belangrijk. Deze rolt op als een rolmaat, helemaal om de schedel heen. Vlak voor spechten de boom raken, spannen ze hun tong aan. Zo ontstaat er een soort gespierd helmpje dat extra bescherming biedt en de boel bij elkaar houdt. In totaal slagen spechten erin om meer dan 95% van de klap op te vangen. Of dat genoeg is om helemaal geen schade op te lopen, weet niemand. Kijk dus altijd uit met headbangen!

 

 

Beeld © Getty Images