M.C. Escher

Leeuwardenaar Maurits Cornelis Escher (1898-1972) liet vogels in vissen veranderen en mannen eindeloos dezelfde trap op- en aflopen. nog altijd spreekt zijn kunst tot de verbeelding van velen.

De jonge Escher hield niet van school en deed uiteindelijk een opleiding tot grafisch kunstenaar. Hij reisde na zijn studie geregeld naar Spanje en Italië, waar hij de Zwitserse Giulia ‘Jetta’ Umiker ontmoette, met wie hij trouwde en drie zoons kreeg. Het gezin woonde lange tijd in Rome, waar hij veel landschapswerken maakte. In 1935 maakte hij een zelfportret: ‘Hand met spiegelende bol’. Door het opkomende fascisme in Italië verhuisde het gezin naar Zwitserland en niet lang daarna naar België. Het gemis van de Italiaanse landschappen leidde ertoe dat hij zich ging richten op het scheppen van werelden vol onmogelijkheden, zoals de litho ‘Stilleven met spiegel’ (1934). Na een reis naar het Spaanse Alhambra richtte Escher zich op het maken van vlakvullingen. De aaneensluitende patronen vormen vanaf dat moment steeds vaker de basis voor zijn prenten.

LSD-TRIP

In 1941 vestigde het gezin zich in Baarn, waar Escher gelukkig was. Zijn vrouw voelde zich er echter nooit thuis en verhuisde in 1968 terug naar Zwitserland. Dankzij een artikel in een bekend Brits vaktijdschrift brak hij in Amerika door met onder meer de litho ‘Dag en nacht’ (1938), waarin akkers vogels worden en de dag nacht wordt. In 1960 maakte hij een van zijn iconische optische illusies: ‘Klimmen en dalen’. Op deze litho lopen mannen eindeloos dezelfde trap op en af. Die techniek gebruikte hij ook in ‘Waterval’ (1961). Escher vond het amusant dat zijn optische illusies gebruikt werden voor een hallucinerende lsd-trip. Minder amusant vond hij het dat Mick Jagger hem in een brief aansprak met ‘Beste Maurits’ in plaats van ‘Geachte M.C. Escher’, waardoor hij het verzoek tot gebruik van een prent op een albumhoes afwees. Veel van Eschers werken zijn te bewonderen in Escher in Het Paleis, een kunstmuseum in Den Haag.