TrosKompas

Freek Vonk

Oceanische witpunthaai

Ik ben aan het duiken in de Rode Zee als er ineens een grote haai voor mijn neus opduikt. Een oceanische witpunthaai!


Oceanische witpunthaaien hebben niet zo’n typische, punti- ge rugvin, maar eentje met een afgeronde top. Hun borstvinnen lijken wel vleugels, zo lang zijn ze. Deze haaien komen niet zo vaak in ondieper water, ze blijven in de diepere delen van de oceaan. Komen ze toch vlak onder de waterspiegel, dan jagen ze daar op snelle prooien, zoals tonijn en pijlinktvis. En als er een zeevogel even denkt uit te rusten op het water- oppervlak, kan die ook zomaar de sjaak zijn. Oceanische witpunthaaien zijn allesbehalve kieskeurig, want aas gaat er ook wel in. Bij een drijvend walvissenkarkas bijvoorbeeld kunnen zich vele witpunthaaien verzamelen, terwijl ze normaliter soli tair door het leven gaan. Op dat moment dulden ze elkaar even, zolang er voedsel in overvloed is. Oceanische witpunthaaien zijn meestal niet de enige haaiensoorten die zo’n drijvend buffet ontdekken - maar ze zijn door hun afmetingen wel de baas over iedereen.

 

Zwakke plek

Oceanische witpunthaaien waren tot enkele decennia geleden de meest algemene oceanische haaien, maar inmiddels worden ze serieus in hun bestaan be- dreigd. Naar schatting is er nog maar twee procent van de wereldpopulatie over. Twee procent! Dat is heel hard gegaan en dat komt doordat haaien zich zo langzaam voortplanten. Oceanische witpunthaaivrouwtjes zijn maar liefst een jaar lang zwanger. Het helpt ook niet mee dat de haaien zo nieuwsgierig zijn. Ze volgen o.a. boten in de hoop op wat makkelijk voedsel en worden zo aan de haak geslagen door vissers. Een witpunthaai is winst. De grote rugvin en borstvinnen zijn gewilde ingrediënten voor in de haaienvinnensoep. Dat kan toch de bedoeling niet zijn? Ik zie haaien liever in hun natuurlijke habitat. Iedere haai die ik in de oceaan tegenkom maakt mijn hele dag goed.