TrosKompas

Freek Vonk

Papiervlinders

Ik ben in de Filipijnen en rust even uit van een lange wandeling. Als ik omhoog kijk, lijkt er een zakdoekje langs te dwarrelen. Een papiervlinder!

 

Papiervlinder’ is een toepasselijke naam; de dunne vleugels lijken namelijk wel gemaakt van rijstpapier. Het zijn prachtige, grote vlinders, die ook wel ‘boomnimfen’ worden genoemd, omdat je ze vaak hoog in het bladerdak ziet vliegen. Ook als rups zitten ze hoog en droog en eten ze van klimplanten die langs boomstammen groeien. Die klimplanten groeien in mangrovemoerassen en dus vind je papiervlinders in hetzelfde gebied als hun waardplanten. Volwassen papiervlinders leven slechts een maand. Niet lang nadat ze gepaard hebben en de vrouwtjes eitjes hebben gelegd, gaan ze dood. Toch kun je het hele jaar door van hen genieten, omdat er meer generaties per jaar vliegen.

WAARSCHUWING

Papiervlinders zijn luie vliegers en met reden: ze zijn giftig. De bladeren van de klimplanten die ze als hongerige rupsen vraten zaten vol met gif en dat hoopte op in hun weefsels. Ook na hun metamorfose tot vlinder zit hun lijf nog vol met de alkaloïden. De sterk contrasterende witte en zwarte kleuren op hun vleugels vormen dus een niet mis te verstane boodschap voor bijvoor- beeld vogels: ‘Gevaar’! Papiervlinders hoeven daarom niet snel te zijn. Natuurlijk komt het wel eens voor dat jonge, onervaren vogels een hap uit een van de vlinders nemen, maar in het vervolg - als ze het overleven tenminste - kijken ze wel uit. Papiervlinders zijn een soort ‘tijgervlinders’ en alle soorten tijgervlinders zijn net zo giftig en gebruiken dezelfde patronen. Zo versterken ze samen de boodschap en zorgen ze er met elkaar voor dat ze met rust gelaten worden door roofdieren. Die koppelen de kleuren aan een hoop buikpijn. Een slimme truc!