Madagaskarzeearend
Ik ben op Madagaskar en hoor hoog boven me een gil. Ik kijk op en zie een roofvogel met brede vleugels, donker afgetekend tegen de lucht: een Madagaskarzeearend!
De spanwijdte van deze roofvogels bedraagt bijna twee meter. Moeiteloos zweven ze op hun vleugels op warme luchtstromen. Madagaskarzeearenden scheren ook vlak over het water om hun volgende maaltje te grijpen. Een tilapia bijvoorbeeld, of een zwemkrab.
Een groot deel van de tijd brengen ze in een boom vlakbij het water door, spiedend op een tak. Ze zien hun volgende prooi met gemak, doordat hun scherpe ogen iedere rimpeling en andere oneffenheden op de waterspiegel waarnemen. Ook al beweegt de tak door de wind, door reflexen weten ze hun kop stil en hun blik op de volgende prijs te houden.
Ernstig bedreigd
Madagaskarzeearenden komen alleen voor op dit eiland, aan de noordwestzijde. Af en toe zwerven ze naar een ander eiland in de buurt, Mauritius, maar daar broeden ze niet. Deze vogelsoort is ernstig in zijn voortbestaan bedreigd; er zijn nog slechts ruim tweehonderd volwassen exemplaren van.
Waarschijnlijk zijn madagaskarzeearenden van nature altijd al schaars geweest. Vanwege het kleine verspreidingsgebied natuurlijk, maar ook door hun broedsucces. Nou ja, succes. Naar schattig levert slechts één op de zeven nesten een kuiken op dat het nest verlaat. De oudste kuikens vermoorden zonder uitzondering hun jonge broertjes en zusjes in het nest. En één op de drie broedpogingen loopt sowieso op niets uit.
Veelmannerij
Toch doen Madagaskar-zeearenden het ietsje beter dan je zou verwachten. En dat komt door een bijzondere vorm van teamwork. Vrouwtjes paren met hun vaste partner, maar ook met één of twee buurmannen, die zelf geen nest hebben. En die helpen vervolgens het echtpaar met de broed-activiteiten.
Wat blijkt? Die driehoeksverhoudingen lijken het beter te doen dan de conventionele paartjes; er is meer kans dat zij een kuiken grootbrengen. Dit coöperatief broeden is zeldzaam bij vogels, en al helemaal bij roofvogels. Wat een unieke dieren!
Beeld: Getty Images
