Huzaaraap

Ik ben in Oeganda en loop over de savanne, waar hier en daar groepjes acacia’s voor schaduw zorgen. Dan zie ik beweging in het gras verderop: huzaarapen!

Deze apen zijn geboren voor een leven op de grond. Ze zijn lang en rank, hebben lange poten (vooral de voorpoten), dunne handen en voeten en korte vingers. Deze bouw verraadt een beetje dat het snelle renners zijn. Sterker nog: ze behoren tot de snelste primaten ter wereld!

Huzaarapen versnellen in 3 seconden van stilstand naar 53 kilometer per uur en hun topsnelheid is 55 kilometer per uur. Ter vergelijking: Usain Bolt haalde in zijn topsportcarrière op de 100 meter sprint 37,5 kilometer per uur.

Rennen voor je leven
Huzaarapen rennen echter niet zo enorm snel om een persoonlijk record te halen. Ze redden er hun leven mee. In hun leefgebied zijn ze open en bloot te zien voor roofdieren. Ze leven in familiegroepen waar de vrouwen het voor het zeggen hebben. De enige volwassen man in het gezelschap zit letterlijk en figuurlijk aan de zijlijn. Toch heeft hij een belangrijke taak, want hij verzorgt de afleidingsmanoeuvre.

Nadert er een jakhals of een hyena, dan springt de grotere en feller gekleurde man eerst luidruchtig op bosjes en bomen, zodat hij weet dat hij goed de aandacht heeft. En dan schiet hij weg! Hij rent de meeste roofdieren eruit - tot de dichtstbijzijnde boom dan. Ondertussen gaan vrouwen en kinderen er stilletjes vandoor.

Ook de vrouwen zitten niet zomaar dom in het gras, zij alarmeren de groep van tevoren. Ze hebben zelfs verschillende roepen voor de diverse roofdieren. Zo kuchen ze luid wanneer er jakhalzen of Afrikaanse wilde katten aankomen. Een soort ‘miauw’ betekent baviaan of leeuw. En met een zachter gekwetter verraden ze de komst van een slang of een roofvogel, zoals de kroonarend. Goede communicatievaardigheden, snelheid en efficiëntie: huzaarapen hebben het allemaal in huis!

 

Beeld: Getty Images