Kuifseriema

Ik ben in Brazilië en wandel over de uitgestrekte cerrado. In de verte zie ik een middelgrote vogel doelgericht rondstappen in het gras: een kuifseriema!

Seriema’s hebben grote, gespierde poten en rennen rond in het gras, spiedend naar hun volgende maaltje. Zijn ze binnen bereik van een prooi gekomen, dan bukken ze en grijpen ze het in hun krachtige haaksnavel. Voor het uitschakelen van een spartelende hap hebben ze een doeltreffende methode. Ze rekken zich zo hoog mogelijk uit, prooi in hun snavel, en laten hun kop dan met grote kracht een of enkele malen neerkomen op een stuk rots of ander hard oppervlak. Bats! Veel prooien zijn meteen verlamd of dood en dat is makkelijker schrokken voor de kuifseriema. Een bijkomend voordeel is dat botjes door de herhaalde klappen breken; dat maakt de hap malser.

Sikkelklauw
Grotere of gevaarlijke prooien vergen wat meer moeite. Een kuifseriema pint die tegen de grond met zijn snavel en scheurt hun lichaam open met een van zijn teennagels. De voet van een kuifseriema lijkt van dichtbij namelijk griezelig veel op die van een velociraptor: aan de tweede teen zit een lange, sikkelvormige klauw. Zelfs giftige koraalslangen zijn niet veilig voor deze bazen. Kuifseriema’s zijn dus rasechte roofvogels, en sinds vorig jaar hebben ze eindelijk een taxonomische plek verdiend bij de andere roofvogels. Daarvoor werden ze bij de kraan-vogelachtigen geveegd! Echt niet.

Schrikvogels
Kuifseriema’s hebben veel trekjes van de uitgestorven schrikvogels of ‘terror birds’ – enorme vogels die miljoenen jaren geleden op dit continent rondliepen. Ze zijn er dan ook het dichtst aan verwant! De grootste schrikvogels werden drie meter hoog, renden net zo snel als een struisvogel en vingen dieren groter dan een paard. Seriema’s rennen nog net zo snel, maar zijn - gelukkig voor ons - wel een tikkie kleiner dan hun voorouders! Alle vogels zijn eigenlijk dino’s; maar pas als je naar een kuif-seriema kijkt kun je je daar echt iets bij voorstellen.