TrosKompas

NOSTALGIE GT Rovers

Turks Fruit shockeerde

Jan Wolkers’ boek was al schokkend voor velen, maar vier jaar later ging Paul Verhoeven daar met zijn verfilming nog eens dik overheen.

De liefdesroman ‘Turks fruit’ (1969) van schrijver, beeldhouwer en schilder Jan Wolkers (1925-2007) bevat heftige seksscènes en was destijds behoorlijk controversieel. Zelfs zijn eerste uitgever vond dat er te veel ‘vieze woorden’ in stonden, die echt vervangen moesten worden door Latijnse termen. Wolkers vond de expliciete beschrijvingen van menselijke intimiteiten in het verhaal verantwoord.

De recensies over de deels autobiografische roman van Wolkers waren dan ook zowel lovend als afkeurend, en velen hebben het boek met rode oortjes gelezen. Na zo’n dertig herdrukken en ruim 300.000 verkochte exemplaren ging begin 1973 Paul Verhoevens verfilming in première. Nederland was in shock!

Iconische beelden
De piepjonge Monique van de Ven en Rutger Hauer speelden briljant de rollen van de Alkmaarse Olga en de Amsterdamse beeld-houwer Erik, die na een toevallige ontmoeting (zij pikt hem op als lifter) een zinderende zomerromance beginnen. Legendarisch is de scène waarin Olga achter op de fiets bij Erik zit en het pasgetrouwde stel al slingerend door de straten van Amsterdam rijdt. In het verhaal verstikt Erik Olga met zijn jaloezie, waardoor ze hem verlaat en teruggaat naar haar rijke ouders. Wanneer ze elkaar later weer treffen, blijkt Olga een ongeneeslijke hersentumor te hebben. Erik koopt voor de dan kale Olga een rode pruik en voert haar in het ziekenhuis stukjes Turks fruit.

Literair meesterwerk
Hoewel er schande werd gesproken over de diverse expliciete seksscènes, die men ronduit pornografisch vond, werd de film toch door zo’n 3,3 miljoen mensen bezocht, en kreeg hij in 1974 een Oscar-nominatie. De roman van Wolkers wordt nu gezien als een klassiek meesterwerk. Het boek is in de afgelopen halve eeuw veelvuldig herdrukt en vertaald en staat zelfs nu nog op de leeslijst van scholieren.