TrosKompas

Freek Vonk

Zwartvoetkat

Ik ben in de Kalahari-woestijn in zuidelijk Afrika, en maak een wandeling in de koelte van de vroege avond. Dit is het leefgebied van de kleinste katachtige van Afrika: de zwartvoetkat!

Woestijnen lijken soms dood, maar dat is schijn. De meeste woestijnbewoners trekken er op het heetst van de dag niet op uit. Ze schuilen in struiken of holen, of graven zichzelf in en wachten tot de avond valt. Zo ook zwartvoet-katten. Als de nacht valt komen ze tevoorschijn, de duisternis is hun domein. Zwartvoetkatten hebben een geelbruine kleur met prachtige horizontale strepen op hun vacht, en grote, gele ogen. Onze huiskatten zijn doorgaans groter dan zwartvoetkatten, toch staan deze schuwe kleine woestijnkatten bekend als de dodelijkste katten ter wereld…

Onverslaanbaar
Geen tijgers of leeuwen, dus, maar zwartvoetkatten! Hoe dan? Die spannende titel slaat op hun jacht-succes: maar liefst zestig procent van hun jacht-pogingen lukt. Dat is wat meer dan cheeta’s - de snelste landdieren op aarde - die de helft van hun prooien vangen, bijna twee keer zo veel als luipaarden en jaguars en ruim drie keer zoveel als een leeuw die solo jaagt. Leeuwen die samenwerken vangen één op de drie prooien. Als je puur naar die cijfers kijkt, zijn deze snoezige zwartvoetkatten onverslaanbaar.

Jachttechnieken
Muizen, gerbils, hagedisjes, kleine vogels; per nacht verschalken zwartvoet-katten er tussen de tien en veertien, aangevuld met grote kameelspinnen en insecten. Ze gebruiken een aantal jachttechnieken. Willekeurig door het hoge gras rennen en springen levert altijd en direct resultaat; allerlei prooi-dieren schrikken zich een hoedje en geven hun schuilplek prijs. Op een rustiger tempo sluipen ze stilletjes door het gras en verrassen onoplettende dieren. En voor de laatste manier hebben ze het meeste geduld. Ze wachten urenlang voor de ingang van een knaagdierholletje en slaan toe als de bewoner zich naar buiten waagt. Hebbes! Jagen, daar is deze kleine kat groot in!

Beeld: © Pierre de Chabannes / http://www.photozoo.org CC BY-SA 2.5