TrosKompas

Freek Vonk

Zwavelborsttoekan

In de jungle van Belize kom ik ineens oog in oog te staan met een zwavelborsttoekan. En wat is hij mooi. Zijn prachtige snavel lijkt wel beschilderd!

Met hun grote snavel kunnen toekans tijdens onderlinge vechtpartijen harde klappen opvangen. Toch is de snavel vederlicht. Hij weegt minder dan 5% van het lichaamsgewicht. Ter vergelijking: voor een volwassen mens is het hoofd in verhouding zwaarder. De gezaagde binnenrandjes van de snavel zijn perfect voor het vasthouden en verscheuren van fruit (bijvoorbeeld vijgen), het voedsel waar een toekan het meest van houdt. Maar hij pakt er ook hagedissen, babyvogels in nesten, slangen en insecten mee. Zo komt hij ook aan zijn eiwitten. Doordat de snavel groot en lang is, komt de toekan ook bij fruit dat anders moeilijk te bereiken is, op takjes die te klein zijn om op te gaan zitten.

Slim en schattig
Met een snelle achterwaartse beweging van de kop belandt het eten van de snavel in de keel. Het is een echte schrokop, vruchten gaan in z’n geheel naar binnen. De snavel is zó sterk dat hij er makkelijk harde zaden of noten mee kan openbreken. En nog een geinig feitje over de snavel: hij loost er warmte mee als hij het te heet krijgt. Er lopen veel bloedvaatjes door de snavel en een toekan kan deze bloedtoevoer zelf regelen. Is het heel warm, dan zet hij de sluizen open. Het bloed verspreidt zich dan over het grote oppervlak van de snavel, waardoor het afkoelt door de wind. Dat afgekoelde bloed stroomt weer terug het lichaam in. Het werkt ook omgekeerd. Als het koud is, moet de toekan zijn snavel wegstoppen onder zijn veren als hij gaat slapen, anders koelt hij te veel af. Slim, maar toch ook schattig!

BANNER_FREEK