TrosKompas

Freek Vonk

Kolenbranderschildpad

Ik loop door de jungle van Suriname, als ik ineens iets over het pad zie lopen. Ik ren eropaf, maar zie dat ik me helemaal niet hoef te haasten. Een kolenbranderschildpad!

Erg snel is deze jongen niet, dus ik kan hem in alle rust bekijken. Kolenbranderschildpadden vallen meteen op met hun donkerbruine schild en poten met allerlei rode tot geeloranje vlekken. Hun schild, vooral bij de volwassen mannetjes, is ongewoon langgerekt. Mannetjes zijn groter dan vrouwtjes, de allergrootste hebben een schild van een halve meter lang. Kolenbranderschildpadden zijn landschildpadden die voorkomen in regenwouden. Hun verspreidingsgebied strekt zich uit van Panama tot de landen ten oosten van het Andesgebergte, tot aan het noorden van Argentinië.

Dubbel pantser
Schildpadden zijn natuurlijk uniek binnen de groep van gewervelde dieren met hun dubbele pantser, dat ontstaan is uit hun ribbenkast. Door hun grote aanpassingsvermogen komen ze in verschillende gebieden voor. Ze hebben geen tanden maar een zeer stevige, snavelachtige bek. Kolenbranderschildpadden zijn overdag actief en leggen geen grote afstanden af – op zich niet verwonderlijk voor een schildpad. Het zijn vooral planteneters en ze kiezen wat er in het seizoen voorhanden is: in het regenseizoen veel fruit en zaden, en in het droge seizoen bloemen. Daarnaast eten ze het hele jaar door bladeren (zowel dood als vers), maar ook wormen, paddenstoelen en zelfs aas. Kieskeurig zijn ze dus niet!

Mannetjes of vrouwtjes?
Kolenbranderschildpadden leggen eieren in een gat in de grond, en afhankelijk van de temperatuur komen daar vooral vrouwtjes uit, vooral mannetjes, of een combinatie van beide. Hoe warmer het is, hoe meer vrouwtjes er worden geboren, hoe koeler het is, hoe meer mannetjes. Er is trouwens een kans dat deze jongen ouder is dan ik, want kolenbranderschildpadden kunnen meer dan vijftig jaar oud worden.

BANNER_FREEK