TrosKompas

F-hava.jpg

Hava nagila: the movie (2013)

Iedereen kent 'Hava nagila'. Zelfs wie beweert het lied niet te kennen, kent het. Dit ultieme joodse lied wordt dan ook op elke bar mitswa gespeeld. Deze documentaire toont op humoristische wijze de geschiedenis ervan.

Als je in een film of tv-serie ziet dat een man en vrouw met stoel en al worden opgetild door een dansende menigte, kun je je nog afvragen wat er aan de hand is, maar zodra je de uiterst herkenbare klanken hoort van het lied 'Hava nagila' (check het op YouTube!) weet je zeker dat je zit te kijken naar een joodse bruiloft. Het meeslepende, opbeurende lied is een traditionele folksong van nog geen honderd jaar oud. De melodie ervan wordt herleid tot een vooroorlogse joodse gemeenschap in Oekraïne. De opkomst van het lied wordt geassocieerd met de stichting van de staat Israël in 1948 en de behoefte aldaar aan een gemeenschappelijk element; het lied verbond de inwoners, die immers overal vandaan kwamen. En het bood wat vrolijkheid na de ontzetting van de Holocaust. De mythische status van 'Hava nagila' ontstond bij de joodse gemeenschap in de Verenigde Staten, waar al gauw elk joods feestje werd opgeluisterd met de zeer bekende klanken.

Vermakelijk
Filmmaakster Roberta Grossman onderzoekt in deze film de geschiedenis van het lied. Ze graaft in de historie, toont talloze versies van het lied, interviewt bekende vertolkers ervan, zoals Harry Belafonte en Regina Spektor, en overgiet het geheel met een vrolijk stemmend sausje. Zo blijkt er een hilarische controverse te zijn tussen twee families die allebei claimen de makers van het lied te zijn. De inmiddels 86-jarige zanger Belafonte vertelt vol ontroering over zijn vertolkingen van 'Hava nagila', na 'The banana boat song' zijn bekendste lied. Naast de joodse band The Klezmatics voegden ook artiesten als Elvis Presley, Connie Francis en Bob Dylan dit nummer op een bepaald moment toe aan hun repertoire. Grossman mixt interviews, archiefbeeld, homevideos en beelden van bekende uitvoeringen met een vlot commentaar tot een vrolijk, maar vrij luchtig geheel. Dit maakt de film zeer vermakelijk, maar niet erg relevant of memorabel.