TrosKompas

Freek Vonk

Eland

De eerste keer dat ik in Zweden een eland van dichtbij zag, schrok ik me kapot. De mannetjes van deze grootste hertensoort ter wereld kunnen drie meter lang worden, ruim twee meter hoog en 800 kilo zwaar…

Elanden leven in Noord-Amerika, Azië en een deel van Europa, onder andere in Zweden en Polen. De mannetjes hebben een gewei dat meer dan twee meter breed kan worden. Het bijzondere van dit gewei is dat het er elk jaar afvalt en het volgende jaar weer aangroeit – maar dan net ietsje groter dan het jaar ervoor. Met deze geweien gaan de mannetjes regel-matig met elkaar in gevecht. Normaal gesproken zijn elanden niet agressief, behalve in het paarseizoen. Mannetjes vallen dan zonder pardon alles aan wat te dichtbij komt, zoals wolven, andere herten en zelfs beren. Ze zijn in die periode ook voor mensen levensgevaarlijk.

Protestgeluid
De vrouwtjeselanden houden de gevechten graag in de gaten, want zij willen natuurlijk alleen paren met de meest dominante en grootste mannetjes. Als een kleiner, minder dominant mannetje toch met een vrouwtje wil paren, maakt zij speciale geluiden die bekendstaan als ‘protest-geluiden’. Hiermee waarschuwt ze eigenlijk alle grotere mannetjes in de buurt dat ze niet met dit mannetje wil paren en een betere partner zoekt. Als een groot, dominant mannetje ergens in de buurt is en dat geluid hoort, komt hij meteen kijken. Eenmaal aangekomen jaagt hij het kleinere mannetje weg en paart hij vervolgens met het vrouwtje, dat dan niet meer protesteert. Dus, hoe groot en sterk mannetjes-elanden ook zijn, zelfs in de elandenwereld hebben de vrouwtjes de touwtjes
in handen!

TK1741_126_01

BANNER_FREEK