TrosKompas

Freek Vonk

Venglazenmaker

Nederland zit vol mooie insecten. Venglazenmakers zijn libellen, en een van de grotere in Nederland. Ze kunnen bijna 8 cm lang worden, met een spanwijdte van meer dan 10 cm.

Helaas zijn venglazenmakers in Nederland vrij zeldzaam, je ziet ze alleen bij vennen en op de zandgronden.
De vrouwtjes van de venglazenmakers hebben een unieke manier om agressieve mannetjes van zich af te houden. Wanneer een vrouwtje genoeg heeft van alle aandacht hangt ze plots doodstil in de lucht, waarna ze neerstort en een tijdje bewegingloos blijft liggen. Ze zet zo haar eigen dood in scène. Deze dramatische truc werkt goed: meer dan de helft van de vrouwtjes ontsnapt en het mannetje vliegt weg, op zoek naar een ander slachtoffer. Dat klinkt alsof de voortplanting bij libellen geen gezellige zaak is – en dat is het ook niet!

Paren met schade
Volwassen mannetjes vreten zich in de zomer eerst vol met insectenvlees en trekken dan bruisend van energie naar hun paargebieden bij water. Hier vechten ze al vliegend met elkaar om territoria. Als de volwassen vrouwtjes na een tijdje richting het paargebied komen, is het voor de mannetjes pakken wat ze pakken kunnen. Een mannetje vliegt op elk vrouwtje binnen zijn gebied af en grijpt haar eerst vast met zijn poten. Een worsteling volgt. Hij kromt zijn achterlijf richting haar kop en zet haar met speciale aanhangsels in de tang op de kop. Dit is wat je vaak langs het water ziet: twee libellen die met elkaar in tandem rondvliegen, het vrouwtje hangend onder het mannetje. Vervolgens volgt de echte paring en brengt hij zijn spermapakketje over aan het vrouwtje. Tijdens het vastgrijpen en de paring zelf kan er geregeld schade optreden bij de vrouwtjes. Hun kop gaat kapot door de grijpers of ze verdrinken zelfs. Geen wonder dat ze er soms genoeg van hebben en zich dood houden!

BANNER_FREEK