TrosKompas

Freek Vonk

De zwarthalscobra

Oog in oog staan met wilde dieren is mooi, maar met een zwarthalscobra kun je dat beter niet te lang doen. Die schiet van drie meter ver gif in je ogen!

De zwarthalscobra is een zogenaamde ‘spugende cobra’ - een verzamelnaam voor enkele soorten cobra’s in Afrika en Azië die uit verdediging gif spugen. En dat doen ze met ongelooflijke precisie. Omdat ze hun giftanden niet kunnen bewegen of opklappen, zoals sommige andere groepen slangen, bewegen ze hun hele kop om hun blind makende stralen in de vuurlinie te houden. Ze hebben een paar aanpassingen ontwikkeld ten opzichte van andere gifslangen om hun gif op deze effectieve manier te kunnen inzetten. De spieren die hun gifblazen samenknijpen zijn een stuk groter. Combineer dat met kleinere openingen in hun giftanden en je krijgt hetzelfde effect als wanneer je je duim op de opening van de tuinslang houdt om een hogedrukstraal te spuiten. De stralen komen meters ver! De openingen van de giftanden zitten daarnaast vooraan, in plaats van onderop, zodat de stralen naar voren wegschieten. Zelfs het gif is anders van samenstelling. Het is wateriger, zodat het makkelijker kan worden gesprayd. De meeste spugende cobra’s hebben maximaal zo’n 300 milligram gif in hun arsenaal, voor ze nieuwe moeten aanmaken. Met elke spuugpoging verbruiken ze rond de 5 milligram; dat betekent dat ze makkelijk enkele keren achter elkaar kunnen schieten. Er is altijd genoeg gif voor nog een lading!

Onuitgenodigde logé
Zwarthalscobra’s spugen gif uit verdediging, maar ze jagen ook door een prooi te bijten en gif in te spuiten, net als andere gifslangen. Hun voornaamste prooien bestaan uit gewervelde dieren, zoals kikkers, hagedissen, vogels en knaagdieren. Ze zoeken bovendien graag termieten op, maar niet om ze op te eten. De zwarthalscobra kan overdag juist heerlijk rusten en schuilen in hun goed geventileerde ondergrondse nesten. Bijkomend voordeel: het zijn, door de constante temperaturen, ook prima kraamkamers voor cobravrouwtjes die hun ei kwijt moeten!

 

Foto © GettyImages