Kaapse grondeekhoorn

Ik rijd in Zuid-Afrika over de droge savanne. Op de zandvlakte ontdek ik een etend knaagdier dat net zo zandkleurig is als zijn omgeving. Het is een Kaapse grondeekhoorn!

De familie van deze ene Kaapse grondeekhoorn kan niet ver weg zijn, want ze wonen samen in groepjes van tien tot soms dertig dieren. Een groot deel van hun leven speelt zich ondergronds af, in holen die ze met hun grote klauwen uitgraven in de kurkdroge grond vol stenen. Vaak werken ze als groep samen om de kleintjes te verzorgen. Het is dan dus niet alleen de moeder die voor haar jongen zorgt. Ook de tantes en zussen houden een oogje in het zeil; een goed sociaal netwerk in een wereld vol gevaren.

Wonderlijke dans

Kaapse grondeekhoorns hebben uitstekende zintuigen om overzicht te houden op dit gevaarlijke terrein. Ze ruiken bijvoorbeeld erg goed. Als ze de geur van een gifslang opmerken, worden ze meteen alert en onder-zoeken ze hun omgeving, op zoek naar de indringer. Vaak vinden ze dan een Kaapse cobra. Dan begint een wonderlijke dans: een knaagdier tegen een van de gevaarlijkste gifslangen van Afrika! De Kaapse grondeekhoorn is een van de grootste slangenpesters van de savanne. En nee, ze zijn allerminst immuun voor het sterke gif van de cobra’s. Als de eekhoorns onvoorzichtig zijn, riskeren ze verlamming. Het belagen van natuurlijke vijanden lijkt een kamikazeactie, maar het kan voor een populatie prooidieren juist goed uitpakken. Ja, een Kaapse cobra tot het uiterste irriteren, vergroot het risico dat de pester wordt gebeten, maar het verlaagt de kans dat familieleden óók in de maag van de slang verdwijnen. Het bijzondere is dat het vaker vrouwtjes met al iets oudere jongen zijn die het opnemen tegen een Kaapse cobra. Ze pesten de slangen langer en intenser dan andere leden van een groep. Dappere dames!