Bladsnijdermieren

Ik ben in Costa Rica en zie de bosvloer voor me tot leven komen. Nu moet ik uitkijken waar ik loop, ik sta midden in een colonne bladsnijdermieren!

Om bladsnijdermieren kun je bijna niet heen in het regenwoud, hier en in andere Latijns-Amerikaanse landen. De dragers lopen met z’n duizenden in kilometerslange, goed afgescheiden paden, af en aan met stukjes blad, op maat geknipt door hun collega’s. Ze houden ze boven hun kop, vandaar ook wel de naam parasolmier. Bladsnijdermieren eten niet de blaadjes zelf, maar wel de schimmels die op het blad gaan groeien als de stukjes maar lang genoeg in hun onder-grondse schimmeltuinen liggen. Er is steeds nieuwe toevoer van die groene brandstof nodig, dus gaan bladsnijdermieren vaak op pad. Ze zijn met zo veel, dat ze een fruitboom in één nacht volledig kunnen kaalknippen!

Lastige bochelvliegen

Als ik wat beter naar de mierenoptocht kijk, zie ik dat op veel van die blad- stukjes kleinere mieren zitten. Een andere soort, die lekker meelift? Nee, het zijn ook bladsnijdermieren, in kleiner formaat. Die kleinere exemplaren zitten daar niet voor hun lol. Het zijn wachters. Bladsnijdermieren hebben veel last van een soort parasitaire vliegjes, bochelvliegen genoemd. De vrouwtjes van deze vliegen vallen de dragers aan en leggen eitjes in hun kop; de mieren gaan dood als die eitjes uitkomen. De vliegen vallen alleen de dragers aan, omdat het makkelijk landen is op zo’n plat stukje blad. Bovendien kunnen de dragers er niets tegen doen. Ze gebruiken hun kaken al om hun blaadjes vast te houden en kunnen dat niet om de haverklap neergooien om zich te verdedigen. Het ei-leggen moet voorkomen worden en daar zijn de wachters voor. Zij jagen iedere bochelvlieg weg die het waagt om op ‘hun’ blaadje te landen. En ze zijn een stuk kleiner, zodat ze de dragers niet al te veel belasten. Het is een noodzakelijke aanpassing van de bladsnijdermieren, want ze worden door meer dan twintig soorten bochelvliegen aangevallen. Wat een fantastische oplossing!