TrosKompas

Freek Vonk

Aardwolf

Ik ben in Zuid-Afrika en rijd over de savanne. Dan zie ik ineens een hondachtig dier een stuk naast de onverharde weg rennen. Ongelooflijk: het is een aardwolf!

Wat mooi om een aardwolf overdag even actief te zien. Aardwolven zijn schuwe dieren die, ook afhankelijk van het voedselaanbod, vooral ’s nachts in de weer zijn - als niemand kijkt. Het zijn geen wolven, maar de neefjes van hyena’s; ze behoren tot dezelfde familie. De gelijkenis is niet meteen te zien, niet in uiterlijk en ook niet in gedrag: aardwolven maak je niet blij met vlees, wel met een bak vol termieten.

Vooral oogsttermieten vinden ze lekker. Dat zijn termieten die ’s nachts pas bovengronds komen om voedsel te zoeken, omdat ze geen direct zonlicht verdragen. Een op de drie termieten in een colonne is geen werkster, maar een soldaat, en die soldaten zijn bewapend met een soort chemisch waterpistool. Als een belager hun mars verstoort, spuiten ze allemaal tegelijk met een bijtende vloeistof. Helaas voor de termieten zijn aardwolven immuun voor hun wapen. Met hun brede, iets plakkerige tong likken deze jagers talloze insecten op. Ze kunnen per nacht een kwart miljoen termieten verslinden! In hun gespierde maag wordt het voedsel vermalen, want echte kiezen hebben aardwolven niet.

Blaadjes lijmen
Aardwolven zijn schuw, ook voor elkaar; ze gaan voornamelijk alleen door het leven. Ze hebben geurklieren naast hun poepgat, waarmee ze hun enorme territoria markeren. Als je goed oplet kun je geeloranje aardwolfklodders vinden. Aardwolven plakken ze op grashalmen vlak bij hun latrines; dat zijn vaste plekjes waar ze hun behoefte doen. Iedere kledder bevat een schat aan informatie voor soortgenoten. Ze zeggen iets over de identiteit, gezondheid en bereidheid tot paren van de plakker en hoe lang geleden die hierlangs is gekomen. De boodschap is dus superpersoonlijk - bijna too much information!