De balpen

De balpen danken we aan de uitvinding van de Hongaar László Bíró (1899-1985). Samen met zijn broer George ontwierp hij een pen met in de punt een kogeltje.

Het kogeltje van Bíró’s balpen sloot ingenieus het inktreservoir af om uitdroging en lekken van de inkt te voorkomen. Door het rollen kwamen er mooie vloeiende inktlijnen op het papier. Voor zijn pen gebruikte hij inkt die normaal gesproken alleen in drukkerijen werd gebruikt. Deze was veel stroperiger en droogde vele malen sneller dan de gewone schrijfinkt. De Joodse Bíró-broers vluchtten na invoering van anti-Joodse wetten in Hongarije met hun gezinnen naar Parijs, waar hun uitvinding in 1938 werd gepatenteerd. Bíró was overigens niet de eerste die een pen patenteerde. De Amerikaan John J. Loud had in 1888 een pen bedacht waarmee op ruw materiaal zoals leer geschreven kon worden. Dat werd echter geen commercieel succes, waardoor zijn patent verliep.

Blauwe dop
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het niet meer veilig in Parijs. De Bíró-broers vluchtten naar Argentinië. Daar richtte László in 1943 het bedrijf Biros Pens of Argentina op en patenteerde hij de Biros Pens. De Britse Luchtmacht plaatste tijdens de oorlogsjaren een grote order van maar liefst 30.000 biro’s. Het bleek dat men in de cockpit laaiend enthousiast was over de pen, waarvan de inkt op grote hoogte niet bevroor. De Britse regering besloot de licentierechten van de Biros Pens aan te kopen, zodat al gauw de gehele krijgsmacht met een biro op zak liep. De echte doorbraak kwam door het Franse bedrijf Bic. Dat produceerde in 1950 de eerste wegwerp-Bic, een doorzichtige pen met een blauw dopje. Bic heeft inmiddels meer dan honderd miljard pennen verkocht, die wereldwijd in keuken- en kantoorlades te vinden zijn.