TrosKompas

Freek Vonk

Blauwe mandarijnpitvis

Ik ben aan het duiken bij Indonesië, langs een prachtig koraalrif. Het bruist hier van het leven en ik ontdek een vis die ik nog nooit eerder heb gezien: de blauwe mandarijnpitvis.

uiken brengt mij tot rust, het geeft mij een enorm kalm gevoel. Alsof het leven even stilstaat. Ik kan er zo waanzinnig van genieten! En dan kom ik ook nog die blauwe mandarijnpitvis tegen, die ik alleen maar kende uit de biologieboeken. Het is een van de mooiste vissen ter wereld, met een geweldige naam! Deze schitterende zwemmers zijn niet heel groot, ze worden hoogstens een centimeter of zes. Dit is overduidelijk een mannetje. Mannetjes worden namelijk iets groter dan vrouwtjes, en hebben een puntige rugvin. Het is net een vlag!

Giftig
Ook hebben deze visjes een wat aparte vorm, met een ingedeukte kop en ronde vinnen. En dit zijn misschien wel de mooist gekleurde vissen in de oceaan. Ze doen een beetje denken aan de historische prachtige gewaden van Chinese keizers en hun hoge ambtenaren (mandarijnen). Niet de vrucht dus, haha!
Ook zien ze er niet voor de lol zo uit: met deze felle kleuren geven ze een waarschuwing af. Die luidt: pas op, ik ben giftig en smaak heel vies. Zulke waarschuwingskleuren noemen we in de biologie ‘aposematische kleuren’.

Stinkend vissenslijm
Daarnaast valt nog iets op: mandarijnpitvissen hebben geen schubben! De meeste vissen hebben schubben om een goede barrière te vormen tussen hun eigen lijf en de oceaan. In plaats van schubben produceren blauwe mandarijnpitvissen echter een dikke laag slijm. Dat slijm stinkt behoorlijk en heeft een bittere smaak doordat het ook nog giftig is.

Naast slijmvormende cellen bevat de opperhuid van deze vissen namelijk nog een ander type cellen die gif uitscheiden, en dat gif vermengt zich met het slijm. Roofdieren blijven dus ver bij deze visjes vandaan. Je ziet, ook in de natuur krijg je niet alles zomaar. Zo’n mandarijn-pitvis is prachtig, maar stinkt een uur in de wind!

Poissonmandarin

Beeld: © Rom83 CC BY-SA 4.0