TrosKompas

Freek Vonk

Steeloogvliegen

Ze komen voor in Zuidoost-Azië en Zuid-Afrika en doen hun naam eer aan: steeloogvliegen hebben ogen op stelen die soms langer zijn dan hun hele lichaam.

Deze steeloogvliegen worden echter niet zo geboren. Zij komen ter wereld als gewone vliegen met gewone ogen. Vlak nadat een steeloogvliegje uit zijn pop is gekropen, begint hij zijn ogen ‘op te pompen’. Ze zijn dan namelijk nog zacht. Het vliegje neemt een hap lucht en pompt dit door kanaaltjes in zijn kop helemaal naar de toppen van beide oogstelen. De stelen schieten tevoorschijn als bij het opblazen van een feestballon. Hoe bizar is dat? Seksuele selectie is bij deze vliegjes de pan uitgerezen: mannetjes met lange stelen zijn voor de vrouwtjes aantrekkelijker. Daardoor zijn de oogstelen in de loop der tijd steeds langer en langer geworden. Gelukkig zitten ze niet erg in de weg tijdens het vliegen; je zou je kunnen voorstellen dat een vlieg topzwaar wordt, of lastig kan draaien. Maar de mannetjes zijn ook uitgerust met grotere vleugels, om het extra gewicht van de stelen te ondersteunen.

Het gaat om de langste
Zodra de avond valt zoeken de mannetjes van de steeloogvlieg planten-wortels die boven een riviertje hangen. Ze vechten om de beste plekjes. Twee mannetjes die vechten om een plekje meten elkaars oogsteellengte op door recht tegenover elkaar te staan. Zonder dat het op een gevecht uitloopt en er vliegen gewond raken tijdens een knokpartij, wordt zo meestal al duidelijk wie de winnaar is. Degene met de langste stelen wint en mag het plekje hebben. Niet lang daarna komen er vrouwtjes op het feestje af en ze verzamelen zich rond de mannetjes met de beste plekjes én de langste oogstelen. Een kortgesteeld mannetje kan nog zo’n mooi plekje hebben veroverd, de vrouwtjes laten hem links liggen en hem wordt géén steelse blik gegund.

StalkEyeWyn

Beeld: © L. Shyamal  CC BY-SA 3.0

BANNER_FREEK